[US Series #3] Điều gì khiến New York là một thành phố thú vị? (P3)

Văn hoá, nghệ thuật, trải nghiệm

Xin chào, bạn đã có một tuần dễ chịu chứ?

Thời gian vừa rồi, mình đã không có nhiều thời gian thực sự 'một mình' và nghỉ ngơi lắm, may sao cuối tuần này mình có cơ hội đó, và mình quyết định dành tặng cho bản thân một ngày.

Vừa hay, bài viết của tuần này sẽ khép lại chuỗi bài về thành phố New York trong chuỗi US Trip Series, cũng là một nội dung mình tâm đắc và ấp ủ nhất.

Khác với Phần 2 - thiên về lịch sử của những kiến trúc lâu đời ở Mỹ, phần này mình sẽ chia sẻ cảm nhận của mình nhiều hơn. Một trong những lý do chính là vì đây cũng là những gì "chạm" tới mình nhất:

Chiều sâu và sự đa dạng của văn hoá, thể hiện qua nhiều khía cạnh của nghệ thuật và giải trí

Nếu để tự đánh giá bản thân bạn:

Câu trả lời của mình cho câu hỏi đầu tiên trước giờ đều là có, nhưng với câu thứ hai thì mình khá lưỡng lự. Mình thực ra còn khá tự ti trong việc cảm nhận và cảm thụ nghệ thuật.

Một ví dụ là mình khá thích đi xem triển lãm tranh. Tuy nhiên, trước giờ mình chỉ biết và thích ngắm những bức tranh về phong cảnh, nhưng mình không biết "bình" tranh, cũng như các trường phái tranh đối với mình cũng không có ý nghĩa gì lắm hết.

Không những vậy, mỗi trường phái, mỗi thời kỳ lại có nhiều hoạ sĩ và mỗi hoạ sĩ cũng có phong cách khác nhau.

Vậy thì biết bắt đầu từ đâu để cảm nhận đây?

Tới khi mình ghé thăm những bảo tàng tại New York, mình đã thay đổi suy nghĩ của chính mình.

Điều đầu tiên mình nhận ra là:

Ai cũng có thể cảm nhận nghệ thuật. Tuy cảm nhận của mỗi người có thể khác nhau, gu của mỗi người khác nhau, nhưng khả năng cảm nhận thì ai cũng có.

Đâu cần thiết phải học chuyên ngành về nghệ thuật, hay nghiên cứu chuyên sâu về nghệ thuật, mới có thể cảm nhận được đâu. Cảm nhận, chỉ đơn thuần là cảm xúc của cá nhân mỗi người mà thôi.

Và nghệ thuật thì đa dạng lắm. Nghệ thuật không nhất thiết phải là những bức tranh trưng bày hào nhoáng ở viện bảo tàng. Nghệ thuật có thể là rất nhiều thứ xung quanh ta.

Điều thứ hai mình nhận ra là:

Bảo tàng không chỉ đồng nghĩa với nghệ thuật, hay những thứ xưa cũ và nhàm chán.

Bảo tàng có thể rất thú vị, và ở Mỹ, ít nhất là ở New York, có đủ các loại bảo tàng cho tất cả mọi người.

Để mình kể bạn nghe vì sao mình lại hứng thú tới vậy.

Lí do lớn nhất: các bảo tàng đều có những chủ đề khác nhau. Rất khác nhau. Và bạn hoàn toàn có thể lựa chọn chủ đề mà bạn quan tâm.

Nếu bạn tự hỏi vì sao lại phải tìm đến tận bảo tàng để khám phá về chủ đề bạn quan tâm, thì bởi vì bảo tàng là nơi

• 1/ tổng hợp nhiều những thông tin, hiện vật, tác phẩm..., nhiều khi là cả nguồn gốc của những điều mà bạn có hứng thú đó nữa, và

• 2/ chúng được trình bày theo nhiều cách khác nhau, để bạn có thể trải nghiệm bằng nhiều cách, thậm chí đắm chìm (Immersive experiences) trong những điều đó luôn.

[Trải nghiệm “immersive” của 1 triển lãm về nước và tầm quan trọng của việc bảo vệ nguồn nước]

• 3/ Ngoài khác khu vực trưng bày cố định của bảo tàng, định kỳ bảo tàng sẽ tổ chức nhiều triển lãm với chủ đề khác nhau nữa.

[Triển lãm “Sleeping Beauty” tại The Met, đã kết thúc vào tháng 9/2024]

Vậy còn các chủ đề khác nhau mình nói tới ở đây là gì?

1. Nếu bạn thích nghệ thuật, đã có The Met (The Metropolitan Museum of Art) - chiếc bảo tàng nổi tiếng và biểu tượng của New York, nơi diễn ra sự kiện Met Gala đình đám hàng năm.

The Met rất rộng, rất rất rộng, tới mức bạn có thể dành cả ngày đi cũng không hết, nhất là khi bạn muốn vừa đi vừa xem kỹ các tác phẩm trưng bày.

The Met có gì?

The Met trưng bày các tác phẩm nghệ thuật từ các nền văn hoá khác nhau - từ Mỹ sang Âu sang Á đủ cả, mà còn từ các thời kỳ khác nhau trong lịch sử, thậm chí bắt nguồn từ cả trước công nguyên. Bảo tàng được chia thành nhiều khu vực khác nhau với nhiều tầng, tha hồ... lạc.

Đây là chiếc bản đồ của The Met mà mình đã sử dụng để khám phá nó:

[Bản đồ phân khu vực trong The Met - mới chỉ là tầng 1 và Mezzanine. Còn 2 tầng nữa lận]

Tuy có bản đồ, mình vẫn bị lạc, nhưng lạc lối trong The Met thì cũng xứng đáng lắm! :))

Một vài tác phẩm tại một số khu vực mình đã ghé qua:

[Khu vực thời Hy Lạp - La Mã - Rô ma]

[Những bức hoạ châu Âu từ những thế kỉ 18-19]

[Tác phẩm từ Tiffany Glass - các loại kính được phát triển bởi Tiffany Studios trong những năm cuối 1870s - đầu 1900s]

[Có ai không mê Ai Cập không chứ mình mê lắm...]

[Khu vực The American Wings]

Một điều quan trọng mình nhận ra sau khi được tương qua kha khá tranh, ở các thời kỳ khác nhau, trường phái khác nhau, hoạ sĩ khác nhau, là mình đã phần nào cảm nhận được cá nhân mình thích những phong cách nào, và nếu trong tương lai mình có muốn đào sâu thêm thì mình sẽ "đào" thêm theo hướng nào.

Mình nghĩ điều đó quan trọng hơn cả việc bạn có "bình" được một tác phẩm hay không. Vì suy cho cùng, cảm nhận là thuộc về mỗi cá nhân, và mục đích của nghệ thuật đối với mình là khiến cho bạn có thể "cảm" được. Trừ phi bạn làm nghề liên quan tới giám tuyển hay phân tích nghệ thuật, thì bạn cũng không cần phải làm được tới đó. Bạn có cảm xúc, thì tác phẩm đó là thành công rồi, không phải sao?

2. Nếu bạn thích khoa học tự nhiên, mời bạn ghé thăm American Museum of Natural History (AMNH). Nơi đây tái hiện và trưng bày rất nhiều vật phẩm liên quan tới thế giới thiên nhiên: từ sự hình thành của trái đất, tới thiên thạch và các loại đá, và tất nhiên là cả các loại động thực vật trên thế giới nữa.

3. Nếu bạn tò mò lịch sử hình thành của Mỹ, một bảo tàng bạn nên ghé thăm là bảo tàng nhập cư trên đảo Ellis Island - hòn đảo từng là nơi dành cho những người nhập cư vào Mỹ, bao gồm cả những người tị nạn trước đây. Hòn đảo cũng từng được biết tới là trung tâm nhập cư của Bờ Đông nước Mỹ trong giai đoạn 1892 - 1954.

Tại bảo tàng này, mình được tìm hiểu về lịch sử của những người di cư sang Mỹ, ngay từ khi Hợp chủng quốc Hoa Kỳ chưa được hoàn thiện với 50 bang như hiện giờ. Vì sao có những đoàn người di cư này? Các luật lệ và chính sách đối với những người di cư đã từng bước được thiết lập và thay đổi ra sao? ... và cả rất nhiều những câu hỏi khác nữa liên quan tới người nhập cư có thể được trả lời ở đây.

4. Nếu bạn muốn tìm tới điều gì đó lạ hơn là nghệ thuật, khoa học hay lịch sử nữa, thì đây.

[Museum of S**]
Mình chưa có cơ hội để ghé thăm bảo tàng này vì thời gian không cho phép. Tuy vậy, đây cũng là một bảo tàng thú vị được đánh giá là mang tính "mở mang" rất cao nhé.

*

Đó là một vài ví dụ để thấy được sự đa dạng của các bảo tàng ở đây.

Cách mỗi bảo tàng "kể chuyện" cũng rất thú vị và đa dạng.

Thể hiện ở cách trưng bày các tác phẩm/ hiện vật:

[Mô hình lớn bự chảng ngay ngoài sảnh của AMNH]

Và cả các công cụ và công nghệ được sử dụng để truyền tải những câu chuyện, những thông điệp cần kể nữa. Giống như trải nghiệm “immersive” mà mình đã chia sẻ ở trên đó.

*

Một lý do phụ nữa khiến mình mê các bảo tàng tới vậy, là vì kiến trúc nó đẹp. Mà mình thì thích ngắm những toà nhà kiến trúc đẹp. Ai mà không mê?

[(1) The Met, (2) American Museum of Natural History, (3) Guggenheim, (4) Bảo tàng nhập cư tại đảo Ellis]

Mỗi khi vào bên trong bảo tàng, mình sẽ lại được dịp mắt chữ o, mồm chữ a xem cấu trúc của bảo tàng này thế nào, họ trưng bày gì, không gian rộng rãi ra sao. Thích!

***

Nói về bảo tàng vậy cũng nhiều rồi. Tất nhiên, trải nghiệm văn hoá và nghệ thuật ở New York không chỉ có bảo tàng.

Bạn còn có thể xem kịch Broadway.

[Vở nhạc kịch Chicago mình đã được xem, rất hay. Nhìn chung các vở diễn Broadway đều được đầu tư rất công phu và hoành tráng]

Fun fact: mỗi vở Broadway chỉ diễn tại một rạp cố định do set up sân khấu rất công phu và phức tạp, và những vở diễn thành công có thể được diễn đi diễn lại trong vòng tới hơn 20 năm! (Cũng vì vậy mà diễn viên khi diễn 1 vai trong 1 vở diễn nào đó thì sẽ luôn diễn vai đó cho tới lúc nghỉ, và vai diễn đó được coi là sự nghiệp của họ luôn).

[Một số rạp Broadway khác với những vở diễn khác]

*

Nếu bạn yêu thích văn học, thích lui tới các thư viện, thì New York Public Library là một địa điểm cũng rất thú vị nè.

Một chiếc fun fact khác: bên dưới thư viện là một hệ thống các phòng xử lý sách và những dây chuyền để vận chuyển sách, khá là giống các dây chuyền vận chuyển hàng trong kho của Amazon vậy đó. Lí do: lượng sách ở đây quá đồ sộ, vì vậy phải cần tới các dây chuyền mới vận chuyển nổi!

*

Và nếu bạn yêu thích thể thao, không thể không nhắc tới US Open - ngay trong tầm tay luôn (nếu bạn mua vé từ sớm).

Chính sự đa dạng trong những trải nghiệm văn hoá và nghệ thuật (và cả thể thao) này đã thôi thúc mình nhấc chân lên và đi hàng ngày, đi tới lúc chân đau và mỏi thì cũng vẫn đi tiếp, để có thể khám phá, tìm hiểu, và cảm nhận sâu sắc về thành phố này.

***

Tổng kết lại:

Sự đa dạng về những hoạt động, trải nghiệm mà New York mang lại hoàn toàn có thể khiến một du khách ghé thăm lần đầu như mình choáng ngợp và ấn tượng mạnh mẽ. Những nét văn hoá của thành phố thể hiện qua các bảo tàng, qua Broadway, qua kiến trúc, qua thể thao là sự đặc trưng chắc chắn không nên bỏ qua khi ghé thăm thành phố này.

Mình thấy khá thú vị khi New York, một thành phố trung tâm của những tập đoàn tài chính hàng đầu thế giới, cũng là nơi có thể cho mình những trải nghiệm về văn hoá đa dạng và dày dặn như vậy.

Để hiểu và để cảm nhận rõ nhất về một thành phố, một đất nước xa lạ, mình tin là đi sâu, tìm hiểu và trải nghiệm thật nhiều khía cạnh của nó, là một điều cần thiết. Đây cũng là điều mà trước nay mình chưa hề để ý tới nhiều khi đi du lịch tới một đất nước mới, cho tới chuyến đi này, và chắc chắn mình sẽ tiếp tục áp dụng cho những chuyến đi trong tương lai.

Bài viết này cũng kết thúc lại chuỗi bài viết chia sẻ về trải nghiệm và cảm nhận của mình về Thành phố New York. Hẹn gặp lại các bạn ở Chicago - với một "vibe" khác - trong bài viết lần sau nhé!

—

Bài viết thuộc thử thách Viết Đều và Hay của Writing On The Net Alumni.

#wotn #vietdeuvahay